Succesvolle installatie van ‘The Rotterdam Reef’ voor natuur en waterveiligheid

Delftse startup Reefy bouwt rif in de Maas voor natuur én waterveiligheid.

In samenwerking met de Gemeente Rotterdam, Rijkswaterstaat en Boskalis heeft de Delftse innovatieve startup Reefy een modulair kunstrif systeem geïnstalleerd, dat zowel de oever beschermt tegen grote scheepsgolven als de natuur stimuleert. Na zorgvuldige voorbereiding en in nauwe samenwerking met alle partners zijn door Boskalis in minder dan 3 dagen 17 Reefy- Rifblokken onder water geplaatst. Het kunstmatige rif is ongeveer 25 meter lang en 3 meter hoog waardoor het mogelijk is om bij laagtij de bovenste blokken te zien.

Naast de vier consortiumpartners werd dit proefproject mogelijk gemaakt dankzij het onschatbare technische advies en de ondersteuning van PortXL, Diergaarde Blijdorp, Burgers Zoo, TU Delft en Deltares.

Citaten van de partners:

“We moeten op een nieuwe manier naar waterbouw projecten kijken door samen te werken met de natuur. Het is belangrijk dat dammen water en zand goed doorlaten, hierdoor kunnen ecologische vooroevers zich ontwikkelen die meegroeien met de zeespiegel. De Rifblokken doen dit met gaten en tunnels waar ook weer vissen in kunnen schuilen. In verband met de zeespiegelstijging zijn dit soort ecologische oplossingen uiteindelijk goedkoper te onderhouden dan traditionele dammen. ”- zegt Jaime Ascencio, CEO en medeoprichter van Reefy.

“Voor een betere waterkwaliteit leggen we in de Nieuwe Waterweg verschillende soorten dammen langs de oever aan. Zo ontstaat een luwe overgangszone die gunstig is voor (trek)vissen, vogels en waterplanten. Voor de dammen maken we gebruik van duurzame (gerecyclede) en innovatieve materialen. We geven graag ruimte aan een pilot als deze die zowel waterbouwkundige als ecologische waarde heeft en daarbij duurzaam geproduceerd worden.” - Zegt Sander de Borst, technisch adviseur Rijkswaterstaat

“Het rif helpt ons om de biodiversiteit te verbeteren, de oever te beschermen tegen overstromingen en de waterkant aantrekkelijker te maken met getijden natuur. De nauwe samenwerking tussen een startup, grote aannemer en Rijkswaterstaat is van grote toegevoegde waarde. Samen helpen we de natuur in de rivierdelta van Rotterdam te verbeteren.” – Zegt Joep van Leeuwen, Senior Consultant Stadsontwikkeling Gemeente Rotterdam

“We gaan de ecologische ontwikkeling van het rif continu monitoren om de totale verbetering van het ecosysteem in kaart te kunnen brengen tegenover traditionele oplossingen. Voor de installatie hebben we met eDNA en camera’s de beginsituatie gemeten en verwachten de eerste ecologische resultaten van het project binnen een paar maanden.” – Zegt Leon Haines, CTO en medeoprichter van Reefy.

“Het is altijd een speciaal gevoel als een project waar je met je collega’s zo lang aan hebt gewerkt in de praktijk wordt gebracht en in de echte wereld gerealiseerd wordt. Deze stap is niet het einddoel, slechts het begin van het grootschalig toepassen van deze modulaire riffen over de hele wereld.” – Zegt Paul Peters, Program Lead Artificial Reefs Program van Boskalis

“De Reefy Levende Golfbreker is getest in onze golfgoot en toonde stabiliteit en golfdemping tegen orkaangolven. We zien het potentieel in het veld en kijken uit naar verdere samenwerking.” – Zegt Marcel van Gent, Manager Coastal Structures and Waves van Deltares.

De Partners:

Reefy

Reefy is een jong bedrijf uit Delft, dat biologie en waterbouwkunde combineert om natuurinclusieve oplossingen voor waterveiligheid te ontwikkelen.

De innovatie van Reefy bestaat uit gigantische “lego-achtige” blokken, die hydrodynamisch ontworpen en getest zijn in de golfgoot van Deltares. Door deze blokken onderwater in elkaar te zetten vormt zich een stabiele structuur die golven breekt maar ook een onderwater labyrint creëert waar vissen en andere soorten kunnen schuilen en broeden. De blokken zijn gemaakt van duurzaam beton met een speciale textuur aan het oppervlak. Hiermee wil de startup allerlei biologische aangroei zoals oesters en mosselen stimuleren om een levende laag te creëren die de biodiversiteit stimuleert en kan meegroeien met de zeespiegelstijging, waardoor minder onderhoud nodig is. Innovatieve materialen om dit te stimuleren worden nu in samenwerking met Diergaarde Blijdorp verder getest achter de schermen.

De geschiedenis van Reefy

De Delftse start-up Reefy is opgezet door Jaime Ascencio en Leon Haines. Ascencio werkte als engineer in Mexico en de Caribische zee, waar hij duurzame oplossingen zocht voor resorts tegen kusterosie. De huidige kunstriffen op de markt bleken onstabiel te zijn en niet te kunnen worden ingezet als golfbrekers. Om een oplossing te vinden, is hij naar de TU Delft vertrokken om de Master Coastal Engineering te volgen. Haines is een marien bioloog die na zijn studie Integrated Coastal Management / Marine Biology vijf jaar heeft gewerkt aan koraalrifrestauratieprojecten op eilanden in Thailand, de Malediven en Indonesië.

De Groene Poort: Gemeente Rotterdam en Rijkswaterstaat

Sinds eind 2013 werken de gemeente Rotterdam, Rijkswaterstaat, het Havenbedrijf Rotterdam en het Wereld Natuur Fonds samen aan duurzame, natuurlijk vriendelijke oevers in de Nieuwe Waterweg en het Scheur. Dat doen ze onder meer met schoon restmateriaal uit de bouw. Het project heet 'De Groene Poort'. Om deze natuurlijke oevers op hun plaats te houden en te beschermen tegen de golven van schepen en de stroming zijn golfbrekers als vooroever nodig. Rijkswaterstaat en de Gemeente Rotterdam zijn hiervoor op zoek naar duurzamere oplossingen dan het gebruikelijke breuksteen. Door in samenwerking met Reefy deze rifinnovaties te testen hopen de Gemeente Rotterdam en Rijkswaterstaat een veerkrachtige en duurzame oplossing te vinden om de natuurwaarden in het getijdegebied van de Maas te herstellen. Naast de Groene Poort loopt het programma Rivier als Getijdenpark om getijdenparken in de delta te realiseren. De gemeente Rotterdam is een van de partners in dit programma.

Boskalis

Als internationale koploper op het gebied van baggeren, offshore wind en maritieme dienstverlening is Boskalis altijd opzoek naar duurzame alternatieven om te implementeren in projecten over de hele wereld. Het Artificial Reefs Program van Boskalis steunt daarbij innovatieve startups in het ontwikkelen van producten om grootschalige positieve impact te realiseren. Voor de testoptelling zal Boskalis met groot materieel en kennis helpen met het installeren van het project in de Nieuwe Waterweg. Dit project vormt tevens het vierde kennisontwikkelingsproject van Boskalis op het gebied van kunstmatige riffen onder het Artificial Reefs Program, met eerdere plaatsingen ook in Monaco, Kenia en Panama.

PortXL

In 2021 gaven de Gemeente Rotterdam en Boskalis aan Reefy zogeheten ‘golden tickets’ om deel te nemen aan het maritieme accelerator programma PortXL. In dit programma worden startups en scale-ups verbonden met potentiële klanten en netwerk om innovaties te testen en op de markt te brengen.  Het Rotterdam Reef project, gericht op de keten van productie van blokken tot en met monitoring van het rif, is hieruit ontstaan met prettige samenwerkingen vanuit alle partijen om innovatie te stimuleren.

Diergaarde Blijdorp, TU Delft en Burgers Zoo

Diergaarde Blijdorp en Burgers Zoo helpen innovatieve bedrijven door ruimte als proeftuin te creëren. In samenwerking met de TU-Delft biedt Blijdorp faciliteiten en begeleiding aan voor startups om nieuwe technologieën te ontwikkelen. Reefy heeft nauw samengewerkt met het Oceanium in Blijdorp en Burgers Zoo in Arnhem voor het ontwikkelen van hun technologie. Achter de schermen kweekt de startup koraal op verschillende duurzame beton alternatieven en andere innovatieve materialen om zo het perfecte materiaal voor rif herstel te ontwikkelen. Voor de schermen, in het Science Aquarium, van Blijdorp heeft Reefy een schaalmodel geplaatst van het rif dat ook in de Groene Poort zal worden geïnstalleerd om bezoekers te leren over het gebruik van kunstmatige riffen voor natuurherstel en belang van riffen voor kustbescherming.

Deltares

Deltares is een onafhankelijk kennisinstituut voor toegepast onderzoek op het gebied van water en ondergrond. Wereldwijd werken we aan slimme innovaties, oplossingen en toepassingen voor mens, milieu en maatschappij. Reefy heeft samengewerkt met Deltares bij de technologische ontwikkeling en heeft ReefBlocks met succes getest in de ultramoderne golfgoot van Deltares tegen orkaangolven.